Marsylia – navettes - ciastka niezmienne od stuleci.

    Zwiedzają Marsylię trudno nie trafić do Opactwa Św Wiktora (l'Abbaye Saint Victor), jednego z najstarszych zabytków miasta, pięknej romańskiej świątyni, od średniowiecza miejsca licznych pielgrzymek. Jest to jedno z najstarszych miejsc kultu we Francji . Założył je Św. Jan Kasjan w V w.n.e. w pobliżu miejsca pochówku św. Wiktora. 

Marsylia: Opactwo Św Wiktora (l'Abbaye Saint Victor)

    Na drodze prowadzącej do Opactwa, zaledwie kilkadziesiąt metrów od murów świątyni znajduje się niezwykła piekarnia: Four des Navettes, najstarsza piekarnia w Marsylii, działająca nieprzerwanie od 1781 roku. Przez prawie 250 lat trzykrotnie zmieniali się właściciele piekarni, jednak receptura wypieku ciastek-sucharków nazywanych „navettes”, czyli łódeczki z uwagi na ich podłużny, wrzecionowaty kształt, pozostaje niezmienna i stanowi pilnie strzeżoną tajemnicę zakładu. 

Usytuowanie piekarni na szlaku pielgrzymek zmierzających do opactwa Św Wiktora, sprawiło, że od stuleci nie narzeka ona na brak klientów - początkowo pątników, a obecnie turystów. 

   Sama forma „navettes” doskonale odpowiada potrzebom pielgrzymów: suche, ale nie twarde ciastka – suchary o niepowtarzalnym aromacie i smaku kwiatów pomarańczy zachowują przydatność do spożycia przez rok. Według opinii właścicieli piekarni sekret ich smaku leży nie tylko w tajemnej recepturze, ale także w piecu o kopułowym sklepieniu, równie starym jak sama piekarnia. „Navettes” były wielokrotnie nagradzane : w roku 1900 otrzymały złoty medal na Wystawie Światowej w Paryżu, w roku 1999 otrzymały Francuskiego Oskara Rzemiosła,  a w roku 2007 tytuł Przedsiębiorstwa Aktywnego Dziedzictwa Kulturowego ( Label Entreprise du Patrimoine Vivant). Od roku 1994 wpisane sa na listę Narodowego Dziedzictwa Francuskiej Kuchni ( Patrimoine National des Specialités de France). 

Sprzedawane są luzem , w torebkach po 6 lub 12 sztuk lub w ozdobnych pudełkach. Cena ok. 1Euro/sztuka. Smak ciekawy, niepowtarzalny. W ocenie smaku opinie domowników podzielone, z przewagą tych pozytywnych. Ale na pewno jest to specjał niepowtarzalny.